Γράφει ο Χαράλαμπος Κωνσταντίνου
Η
συλλογιστική προσέγγισης του θέματος βασίζεται στην παραδοχή ότι η
διαμόρφωση της κοινωνικής συμπεριφοράς κάθε ατόμου συνιστά δημιούργημα
της επιρροής, κυρίως, του περιβαλλοντικού παράγοντα.
Επομένως και πιο
ειδικά και πρακτικά, το κάθε άτομο διαμορφώνει την κοινωνική του
συμπεριφορά και, συνολικά, την προσωπικότητά του, μέσα από τις
πληροφορίες, τις γνώσεις, τις εμπειρίες και, γενικά, τις επιρροές που
δέχεται από τους γονείς, τα αδέρφια, τους εκπαιδευτικούς, τους
συμμαθητές, τα ΜΜΕ και, συνολικά, μέσα από την αλληλεπίδρασή του με το
κοινωνικό περιβάλλον. Αυτό σημαίνει, τελικά, ότι η κάθε οικογένεια, το
κάθε σχολείο και, γενικά, η κάθε κοινωνία, στο πέρασμα του χρόνου, έχουν
διαμορφώσει τη δική τους κουλτούρα, μέσα από την αλληλεπίδραση που
συντελείται ανάμεσά τους, η οποία αποτυπώνεται στη συμπεριφορά των μελών
τους.
Στο σημείο αυτό θέλουμε να υπογραμμίσουμε το ρόλο της διαπαιδαγώγησης, της
μάθησης και της κοινωνικοποίησης στο οικογενειακό, σχολικό και κοινωνικό
περιβάλλον. Ειδικότερα, ο τρόπος που είναι οργανωμένη και λειτουργεί η
οικογένεια, οι σχέσεις των μελών της, με ειδική αναφορά στα ερεθίσματα,
τα συναισθήματα, τις συνήθειες, τα κίνητρα και, γενικά, τα βιώματα με τα
οποία, σε καθημερινή βάση, έρχεται αντιμέτωπο το κάθε παιδί, παίζουν
καταλυτικό ρόλο στη συμπεριφορά του.
Σε επίπεδο σχολείου, η οργάνωση και
λειτουργία της σχολικής ζωής και η παρεχόμενη ποιότητα της παιδείας
καθορίζουν σε υψηλό βαθμό την κοινωνική συμπεριφορά του μαθητή,
λαμβάνοντας υπόψη ότι το σχολείο, ως σημαντικός κοινωνικός θεσμός, είναι
επιφορτισμένο να παρέχει στους μαθητές του οργανωμένη και συστηματική
μάθηση, αγωγή και κοινωνικοποίηση. Τέλος και σε ευρύτερο επίπεδο, θα
πρέπει να τονιστεί ότι ο τρόπος που είναι οργανωμένη και λειτουργεί η
κοινωνία, από άποψη πολιτισμική, επιστημονική, πολιτική και οικονομική,
καθορίζει το περιεχόμενο, τους προσανατολισμούς, τις στάσεις, τις
αντιλήψεις και τις νοοτροπίες της συμπεριφοράς των μελών της.